Renta Uzupełniająca, renta na zwiększone potrzeby - Fundacja Instytut Państwa i Prawa
Renta przewidziana w art. 444 § 2 k.c. przysługuje poszkodowanemu, gdy wskutek uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia:
1) poszkodowany stracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy;
2) zwiększyły się jego potrzeby lub
3) zmniejszyły się jego widoki powodzenia na przyszłość.
Ważne: Świadczenie w postaci renty przysługuje, jeżeli zaistnieje przynajmniej jedna z w/w okoliczności!
Ważne: Przyznanie renty może nastąpić tylko wtedy, gdy jedna z powyższych sytuacji będzie mieć względnie trwały charakter, co nie jest jednak równoznaczne z jej nieodwracalnością!
Ważne: Dla ustalenia wysokości renty, mającej charakter odszkodowawczy, nie są istotne możliwości zarobkowe podmiotu ponoszącego odpowiedzialność za szkodę, co oznacza, że trudna sytuacja majątkowa sprawcy szkody nie powinna wpływać na wysokość przyznanej renty!
Ad. 1 Całkowita lub częściowa utrata zdolności do pracy.
Podstawowym celem świadczenia w postaci renty z tytułu utraty zdolności do pracy jest rzeczywiście wyrównanie uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany w swych dochodach wskutek naruszenia jego zdrowia.
Przy obliczaniu wysokości renty należy wziąć pod uwagę wysokość dochodów, jakie mógłby uzyskiwać poszkodowany, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Wykazane przez poszkodowanego przychody, należy pomniejszyć o równowartość uzyskiwanych aktualnie i stale środki finansowe.
Ważne: Dla ustalenia wysokości renty nie jest istotne, że poszkodowany, pozbawiony zdolności do pracy zarobkowej mógłby uzyskiwać niezbędne środki utrzymania od osób zobowiązanych do alimentacji.
Niezbędną przesłanką, od której uzależnione jest prawo do renty z tytułu utraty zdolności do pracy jest by poszkodowany, aż do zdarzenia powodującego szkodę był faktycznie zdolny do wykonywania pracy zarobkowej.
Ważne: Prawo do renty przysługuje także, gdy w wyniku zdarzenia powodującego szkodę poszkodowany częściowo niezdolny do pracy przed wypadkiem, utracił tę zdolność całkowicie.
Ważne: Co do zasady, przyznanie renty nie jest uzależnione od tego, czy przed wystąpieniem szkody poszkodowany pracował zarobkowo i czy osiągał z tego tytułu jakieś dochody.
Z powyższego wynika, że świadczenia w postaci renty dochodzić może także osoba bezrobotna nie z własnej winy lub wyboru, przy założeniu, że wykaże realne możliwości podjęcia zatrudnienia. O wskazane świadczenie ubiegać może się również osoba nie pracująca lecz zajmująca się gospodarstwem domowym i wychowaniem dzieci.
Bez znaczenia dla prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy pozostaje fakt czy poszkodowany w wyniku wypadku uznany zostanie za inwalidę. Od przedstawienia orzeczenia w tym zakresie nie może być uzależnione prawo do omawianej renty.
Nie budzi wątpliwości, że czas trwania obowiązku płacenia renty musi odpowiadać okresowi zdolności poszkodowanego do pracy, przy założeniu, iż do zdarzenia powodującego szkodę nie doszło.
Ad. 2 Zwiększenie się potrzeb lub zmniejszenie widoków na przyszłość.
Zwiększenie się potrzeb nastąpi, gdy w wyniku zdarzenia powodującego szkodę, poszkodowany, celem zapewnienia prawidłowego funkcjonowania, zmuszony będzie ponosić dodatkowe, stałe i powtarzające się koszty.
Do najbardziej typowych zaliczyć należy: konieczność zapewnienia stałej pieczy nad poszkodowanych, czy też koszty zapewnienia trwałej pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych.
Przy ustalaniu prawa do renty, nie jest istotny stan majątkowy poszkodowanego ani fakt czy konieczną dodatkową opiekę może zapewnić mu ktokolwiek z jego bliskich, co oznacza, że nawet w sytuacji realnych możliwości zaspokojenia zwiększonych potrzeb bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny, poszkodowany zachowuje prawo do przedmiotowej renty, mającej na celu pokrycie zwiększonych wydatków.
Ważne: Dla przyznania renty poszkodowany nie musi wykazać, że rzeczywiście ponosi ciężary finansowe związane z koniecznością zaspokajania dodatkowych potrzeb.
Zmniejszenie się widoków na przyszłość, należy oceniać odrębnie dla każdego indywidualnego przypadku.
Podkreśla się przy tym, że przesłanka ta może towarzyszyć utracie zdolności do pracy zarobkowej (zwłaszcza wówczas, gdy stan zdrowia osoby dotkniętej szkodą zmniejsza jej szanse na podjęcie pracy w ogóle, zwłaszcza atrakcyjnej) lub występować jako okoliczność zupełnie od pierwszej niezależna.